Sonda lambda – inteligentny strażnik czystości spalin

31 maja 2016

Tajemniczy czujnik o nazwie sonda lambda nie ma nic wspólnego z kosmosem. Za co więc odpowiada w samochodzie i do czego służy?

Sonda lambda jest inteligentnym strażnikiem czystości spalin w układzie wylotowym silnika – mierzy skład gazów wydechowych. To rozwiązanie pozwola na dokładne dozowanie ilości wtryskiwanego paliwa, a tym samym na powstanie bardzo efektywnych i czystych silników. Ten czujnik tlenu potrafi jednak jeszcze więcej. Na przykład w silnikach benzynowych, bez nowoczesnych sond lambda nie byłoby możliwe odcinanie dawkowania w fazie hamowania silnikiem, które przyczynia się do zmniejszenia zużycia paliwa. Nie byłoby również możliwe nowoczesne oczyszczanie spalin w silnikach Diesla.

Tymczasem minęło dokładnie 40 lat od rozpoczęcia seryjnej produkcji tego wynalazku. Historia sukcesu tego czujnika rozpoczęła się w roku 1976 w USA. Volvo serii 240/260 był pierwszym samochodem osobowym wyposażonym seryjnie w sondę lambda Boscha z przeznaczeniem na rynek amerykański. Już wtedy przepisy dotyczące emisji spalin były w Stanach stosunkowo rygorystyczne. Równocześnie czujnik dał dowód możliwości nowoczesnej techniki stosowanej w silnikach. Dzięki dokładnej regulacji lambda (stosunku paliwa do zassanego powietrza) wartości emisji były znacznie niższe od dopuszczalnych. Dzisiaj sondy lambda stały się integralną częścią nowoczesnych samochodów. Ze względów technicznych coraz więcej pojazdów zasilanych benzyną ma zamontowane w układzie wydechowym dwie sondy lambda.

Trudno wyobrazić sobie nowoczesne pojazdy z silnikami wysokoprężnymi bez sondy lambda. Ten trend będzie kontynuowany ponieważ coraz bardziej zaostrzone przepisami prawa limity emisji dla nowo zarejestrowanych pojazdów benzynowych i wysokoprężnych można osiągnąć jedynie za pomocą wysoce wydajnego systemu oczyszczania spalin.

W przypadku uszkodzenia sondy lambda kierowcy powinni jak najszybciej zlecić jej wymianę. Bez poprawnie działającej sondy wzrasta zużycie paliwa. Diagnozy, czy dana sonda lambda powinna zostać wymieniona, czy nie, dokonuje warsztat samochody. Do tego celu używa się nowoczesnych testerów, analizatorów spalin oraz dymomierzy, które umożliwiają szybką i rzetelną ocenę aktualnego stanu sond lambda.