fot. Łukasz Nazdraczew Red Bull Photofiles

Za sterami śmigłowca szturmowego Cobra TAH-F1 zasiadł Siegfried „Blacky” Schwartz, a za kierownicą Focusa RS – Piotr Frankowski, redaktor naczelny polskiej edycji magazynu Top Gear. Dwie maszyny z prędkością około 200 km/h ścigały się na pasie startowym lotniska w Modlinie. Co prawda przy starcie z jednego punktu i przy ciasnych zakrętach samochód szybciej osiąga maksymalną prędkość, jednak na długiej prostej to śmigłowiec jest znacznie szybszy. W rezultacie wyścig zakończył się remisem.

Widowiskowości starciu dodawały niskie przeloty Cobry. Śmigłowiec miejscami leciał bądź tuż nad samochodem, bądź na wysokości zaledwie kilkudziesięciu centymetrów nad ziemią.

fot. Łukasz Nazdraczew Red Bull Photofiles

Cobra, której konstrukcja została zaprojektowana przez legendarną wytwórnie Bell Helicopter, przez wiele lat służyła podczas wielu akcji militarnych. Jej osiągnięcia zyskały uznanie setek pilotów na całym świecie. Model ze stajni Red Bulla wyprodukowano w latach osiemdziesiątych. Po okresie pełnienia służby został on zdemilitaryzowany i przeznaczony do zniszczenia. Kilka lat później, amerykański pilot Chuck Aaron odnalazł wrak helikoptera na wojskowym składowisku złomu i w 2002 roku poddał go kapitalnej renowacji. Dzisiaj z zupełnie nowym silnikiem i wizerunkami czerwonych byków na bokach, Cobra bierze udział w różnego rodzaju pokazach akrobatycznych.

fot. Łukasz Nazdraczew Red Bull Photofiles

Cobrę TAH-1F będzie można zobaczyć w akcji podczas XIV Międzynarodowego Pikniku Lotniczego, który już jutro rozpocznie się na na podwarszawskim lotnisku Góraszka. Specjalne akrobatyczne przeloty kultowej jednostki Armii Stanów Zjednoczonych będzie można zobaczyć w sobotę i w niedzielę (6 -7 czerwca) około godz. 13.00.

Źródło: Red Bull

Rolls Royce Phantom I Ascot Tourer z 1929 r.

fot. Bonhams

Wyobraź sobie siebie w przepięknym, zabytkowym „samochodzie z duszą”, najlepiej kabriolecie, w uroczej retro – pilotce i powiewającym na wietrze jedwabnym szalem… Za „niewielkie” pieniądze możesz zasiąść za sterami auta, które niegdyś prowadził amant wszechczasów – Clark Gable. Słynny brytyjski dom aukcyjny Bonhams organizuje 7 czerwca 2009 r. największą w historii aukcję Greenwich Concours d’Elegance Auction.

Zostanie w niej wystawionych ponad 80 w większości niezwykle rzadkich samochodów – mają być smacznym kąskiem dla bogatych kolekcjonerów. Największą atrakcją będą auta ze zbioru Teda Leonarda. Właściciel kolekcji z Rhode Island posiadł najbardziej spektakularne pojazdy związane ze światem filmu, lub należące do znanych gwiazd srebrnego ekranu. Wśród aukcyjnych rarytasów znajdzie się Rolls Royce Phantom I Ascot Tourer z 1929 r., który „wystąpił” obok Roberta Redforda i Mii Farrow w filmie „Wielki Gatsby” (1971r. ) F. Scotta Fitzgeralda. Grający Jay’a Gatsbiego Redford, musiał przygotowując się do roli nauczyć się prowadzić tak zabytkowy samochód. W zadaniu pomógł aktorowi właśnie Ted Leonard i jak z dumą podkreśla, odtwórcy Gatsbiego bardzo się ta jazda podobała. Szacuje się, że cena wywoławcza tego automobilu wyniesie 150 000 – 200 000 dolarów.

Packard Darrin convertible 1938r.

fot. artknowledgenews

Kolejną perełką na aukcji będzie z pewnością kabriolet z 1938 r. – Packard Darrin (szacowana cena 175 000 – 250 000 dolarów). Pożądany nie tylko ze względu na to, że jest to jeden z najwcześniejszych projektów Packarda projektowanych  przez Howarda 'Dutcha' Darrina, ale również dlatego, że jego właścicielem był Clark Gable, ogromny miłośnik samochodów tamtych czasów.

Kolejnym Packardem wystawionym na aukcji ma być 136 Single Eight Sport Model (cena wyjściowa
30 000 – 40 000 dolarów), z kolekcji słynnej pisarki Edith Wharton. Autorka „Wieku niewinności” posiadała swój samochód od nowości.

Innymi wisienkami na torcie aukcyjnym będą z pewnością: Rolls-Royce Silver Ghost (cena wywoławcza 200 000 – 300 000 dolarów) Thomasa Woodrowa Wilsona – 28. prezydenta Stanów Zjednoczonych i jednocześnie laureata pokojowej nagrody Nobla oraz urocza, motoryzacyjna ikona lat 20. Auburn Boattail Speedster z 1928 r. (szacunkowo kosztująca 175 000 – 225 000 dolarów).

– Ted Leonard jest dobrze znanym entuzjastą i użytkownikiem swojej kolekcji samochodów. Zbierając ją poprzez lata, zgromadził niezwykłe samochody należące do słynnych właścicieli. W obecnych czasach byłoby niezwykle trudno do nich dotrzeć, by móc posiąść tak cenne egzemplarze. To niewątpliwie niezwykła okazja kolekcjonerska – podsumował zbiór Rupert Banner, aukcjoner nadzorujący sprzedaż na aukcji.

Aukcja odbędzie się 7 czerwca w Roger Sherman Baldwin Park (Greenwich Harbor CT).
Więcej informacji na www.bonhams.com/greenwich. 

Po czwartkowej ulewie na torze pod Istambułem zaświeciło słońce. Temperatura nawierzchni siegnęła 48^o Celsjusza. Staje się już powoli tradycją, że podczas treningów najszybszy okazuje się Nico Rosberg. Szkoda, że piątkowe i sobotnie sesje nie są zaliczane do punktacji, bo wtedy kierowca Williamsa z pewnością znajdowałby się bardzo wysoko w klasyfikacji sezonu 2009.
Na żadko używanym trudnym technicznie torze w porannej sesji, kiedy nawierzchnia była jeszcze brudna kierowcy narzekali na brak przyczepności. Większość z nich zapoznała się więc bliżej z poboczami wypadając poza wyznaczoną trasę głównie na wyjściu z zakrętów numer 1 i 3. Niektórzy mieli także trudności z płynnym pokonaniem słynnego długiego zakrętu numer 8. Czasy ulegały jednak poprawie
w miarę jak tor stawał się coraz bardziej nagumowany. W piątkowe przedpołudnie aż trzynastu kierowców osiagnęło czas okrążenia poniżej 1 minuty 30 sekund. Bridgestone dostarcza w tym tygodniu miękkie i twarde opony, takie jak zostały użyte w trakcie weekendu w Barcelonie.

Robert Kubica w trakcie rozmowy ze swoim inżynierem podczas piątkowego treningu

fot. BMW Motorsport

Choć może trudno w to uwierzyć, Robertowi Kubicy udało się dzisiaj w drugiej sesji uzyskać trzeci czas. Samochody BMW Sauber zostały wyposażone na GP Turcji w nowy pakiet aerodynamiczny. Zastosowano podwójny dyfuzor i wygląda na to, że zespół wreszcie zrobił krok naprzód. Jak stwierdził
w swojej wypowiedzi Willy Rampf, szef techniczny teamu, ciągle jeszcze pozostaje wiele do zrobienia 
w zakresie ustawienia właściwego balansu dla twardych i miękkich opon używanych w Turcji.
Nie miał  dzisiaj szczęścia Sebastian Vettel, który po długim pobycie w garażu przejechał tylko cztery okrążenia i jego bolid zatrzymał się na torze. Mimo to, kierowca Red Bulla był w stanie uzyskać niezły, bo szósty czas drugiego treningu. 
Miejscami, w porównaniu z sesją poranną, zamienili się zawodnicy McLaren Mercedes. Heikki Kovalainen, któremu w tym sezonie udało sie zdobyć dopiero 4 punkty, z pewnością powinien czuć się nieco lepiej po uzyskaniu najlepszego dzisiaj czasu jednego okrążenia na torze pod Istambułem. 

Analiza przeprowadzona przez niemieckie stowarzyszenia związków ubezpieczeniowych wykazała, że 25% wypadków można by uniknąć lub złagodzić ich skutki, gdyby wszystkie samochody były wyposażone w układ ESP. Dane te dotyczą wypadków samochodów osobowych z ciężko rannymi lub ofiarami śmiertelnymi.

Pierwsze prace nad układem stalbilizacji jazdy rozpoczęto w 1988 roku w koncernie Daimler-Benz. Jednym z trudnych do rozwiązania problemów była zbyt mała moc obliczeniowa dostępnych wówczas przemysłowych układów mikroprocesorowych. Dopiero w połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku rozpoczęto produkcję mikroprocesorów o mocy przekraczającej milion operacji na sekundę, co umożliwiało pracę układu ESP (dla porównania układ ABS wymaga zaledwie 25% mocy obliczeniowej wymaganej przez ESP). 
ESP został wypróbowany po raz pierwszy publicznie w 1994 roku. Próbne jazdy odbyły się rok później na zamarzniętym jeziorze. Wszyscy byli zaszokowani skutecznością nowego rozwiązania. Konstruktorzy firm Mercedes Benz i Robert Bosch GmbH zachęceni tymi wynikami już w tym samym roku wprowadzili ESP do Marcedesów klasy S i SL.

Pierwszym samochodem produkowanym seryjnie od 1995 roku wyposażonym w układ ESP był Mercedes-Benz Coupe S 600. Jednak paradoksalnie, największą sławę układ ESP zawdzięcza słynnym problemom z Mercedesem klasy A. Samochód ten w swej pierwszej wersji przy gwałtownych manewrach poprostu się wywracał. Po modyfikacji zawieszenia i wprowadzeniu do seryjnego wyposażenia układu ESP pokonano usterki i samochód zyskał możliwość bezpiecznego pokonywania ostrych zakrętów.

Działanie układu ESP

Fot. Bosch

Zadaniem układu ESP jest utrzymanie, o ile to fizycznie możliwe, wybranego przez kierowcę kierunku jazdy. Potrafi on „poprawić” niewłaściwe manewry kierowcy. Jeżeli elektroniczna jednostka sterująca oceni, że są one nieadekwatne do aktualnych potrzeb, to jej polecenia są nadrzędne w stosunku do  tych, wynikających z naciśnięcia pedału przyspieszenia lub pedału hamulca. Następuje wybiórcze przyhamowanie pojedynczych kół – jeszcze przed wystąpieniem niebezpiecznego zarzucenia samochodu. Jest to możliwe na podstawie pomiaru wielu parametrów. Oprogramowanie modułu sterującego bierze pod uwagę ok. 70 zmiennych, mających wpływ na sposób zadziałania układu. Pomiar dotyczy m.in.:

– prędkości kątowej każdego koła (za pomocą czujników ABS), przechyłu auta;
– prędkości i przyspieszenia pojazdu w kierunku poprzecznym i wzdłużnym, położenia koła kierownicy i odchylenia od zadanego toru jazdy;
– stabilizacji toru jazdy, która polega na wytworzeniu momentu żyroskopowe­go, ingerującego w prędkość kątową pojazdu względem osi pionowej;
– monitoring momentu obrotowego przekazywanego na oś napędzaną
-przełożenie wybrane przez kierowcę lub przez elektroniczną jednostkę sterującą automatyczną skrzynią biegów.

W niektórych rozwiązaniach (w zależności od konernu produkującego samochód) uwzględniane są dodatkowo takie parametry jak: ciężar całkowity pojazdu (na podstawie informacji z zawieszenia aktywnego zawierającego układ dopasowujący charakterystykę sztywności amortyzato­rów), ciśnienie w ogumieniu (na podstawie różnic prędkości kątowych sąsiednich kół lub odpowiednich czujników zamontowanych na obręczy koła), różnice w wysokości lub rodzaju rzeźby bieżnika poszczególnych kół (przez porównanie prędkości kątowej kół), ciśnienie płynu hamulcowego w przewodach.

ESP najbardziej przydaje się podczas gwałtownych manewrów, gdy na drodze niespodziewanie „wyrasta” przeszkoda i mało wprawny kierowca może mieć kłopoty z takim wyprowadzeniem auta z opresji, aby samochodem nie zarzuciło. Czas reakcji ESP wynosi ok. 0,02 s, czyli znacznie wcześniej niż zrobiłby to nawet najbardziej wyćwiczony kierowca zawodowy.

Zalety układu ESP:
– zapewnienie bezpieczeństwa ruchu pojazdu poprzez maksymalne wykorzystanie warunków przyczepności kół w konkretnym stanie nawierzchni drogi,
– brak konieczności korygowania kursu samochodu kierownicą w czasie poślizgu,
– zwiększenie stateczności samochodu,
– poprawa skuteczności hamowania,
– zdecydowana poprawa bezpieczeństwa czynnego.

Wadą układu jest jego złożoność oraz ingerencja w układ hamulcowy. Powoduje to wątpliwości dotyczące niezawodności działania.

Dzięki ESP aż 25% wypadków można by uniknąć lub złagodzić ich skutki.

Fot. Bosch

Nie wszyscy producenci używają nazwy ESP. W zakładach Porsche układ ten nazywa się PSM (Porsche Stability Management), w BMW jest to DSC (Dynamic Stability Control). W samochodach marki Volvo występuje jako DSTC (Dynamic Stability and Traction Control), w samochodach marki Toyota jako VCS (Vehicle Stability Control System), natomiast w samochodach marki Fiat VDC (Vehicle Dynamic Control).

Zapraszam do przeczytania informacji o innych układach: ABS, ASR, EBD, EDC.

Fot. Bosch

Układ EDC ma za zadanie zapobiegać poślizgowi wzdłużnemu pojazdu. Włącza się w sytuacjach, gdy podczas działania ABS-u zostaje włączone sprzęgło. Bezwładność silnika poprzez przełożenie układu napędowego potęguje efekt momentu bezwładności kół napędzanych. Spowalnia to znacznie reakcję kół na obniżenie przez układ ABS ciśnienia w układzie hamowania, co prowadzi do przedłużającego się poślizgu kół. W ten sposób ograniczeniu ulega kierowalność kół napędzanej przedniej osi  oraz stateczność kół napędzanej tylnej osi. Aby temu przeciwdziałać układ zarządzania silnika otrzymuje polecenie z układu ABS szybkiego zwiększenia prędkości kątowej silnika.