Już od jutra homologacje pojazdów po nowemu – co się zmieni?

31 sierpnia 2020

Wprowadzenie surowszych wymagań w stosunku do rynku samochodowego i przyczep oraz indywidualne dopuszczenie pojazdów specjalnych do ruchu przewidują nowe europejskie przepisy, które zaczną obowiązywać z początkiem września 2020 roku.

Homologacja to proces, w wyniku którego nowy typ pojazdu zostaje dopuszczony do ruchu. Władza homologacyjna (w rzeczywistości instytucja państwowa) na podstawie pozytywnych wyników badań uprawnionej jednostki technicznej wydaje producentowi świadectwo homologacji typu pojazdu, uprawniające do wprowadzenia na rynek. Świadectwo to jest potwierdzeniem spełnienia wymagań technicznych określonych w odpowiednich aktach prawnych, natomiast „świadectwo zgodności”, które otrzymuje każdy nabywca nowego pojazdu oznacza dokument wydany przez producenta, w którym zaświadcza się, że pojazd jest zgodny z homologowanym typem pojazdu i ze wszystkimi aktami prawnymi obowiązującymi w momencie jego wyprodukowania.

W następstwie unijnego rozporządzenia 2018/858 od 1 września 2020 roku wchodzą zmiany w procedurach homologacji i nadzorze nad rynkiem pojazdów silnikowych, ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów. Nowe przepisy dotyczyć będą pojazdów kategorii: M (do kategorii tej należą pojazdy silnikowe posiadające przynajmniej cztery koła, przeznaczone do przewozu pasażerów – samochody osobowe i autobusy), N (pojazdy silnikowe przystosowane do przewozu towarów – samochody dostawcze i ciężarowe) oraz O (przyczepy i naczepy).

Celem zmian jest wyeliminowanie negatywnych zjawisk w zakresie niezgodności produktu, w tym przypadku pojazdów, z wymaganiami homologacyjnymi, które zagrażają bezpieczeństwu w kontekście ochrony zdrowia i środowiska naturalnego. Nowe przepisy dotyczyć będą zarówno producentów pojazdów, ich przedstawicieli, importerów i dystrybutorów (dla wszystkich podmiotów przewidziano system kar pieniężnych za ewentualne niezgodności) oraz instytucji zajmujących się dopuszczaniem nowych typów pojazdów do ruchu (europejskie jednostki techniczne muszą prowadzić badania homologacyjne wg jednego standardu). Nowością jest również wprowadzenie dodatkowego nadzoru nad rynkiem pojazdów już eksploatowanych. Oznacza to, że pojazdy które zostały dopuszczone do ruchu będą mogły być ponownie zweryfikowane przez organy nadzoru rynku poszczególnych państw członkowskich. W praktyce pojazdy wyprodukowane w europejskim kraju X, będą mogły zostać zweryfikowane przez organ nadzoru rynku w kraju Y. Co ważne, rozporządzenie przewiduje wręcz obowiązkową minimalną liczbę przeprowadzanych kontroli w zależności od liczby zarejestrowanych pojazdów w danym państwie członkowskim.

Komisja Europejska może też przeprowadzić na własny koszt badania i kontrole pojazdów, ich układów, komponentów zlecając badania innej jednostce technicznej niż ta, która przeprowadziła pierwotne badanie do celów homologacji typu.

Przepisy, które zaczną obowiązywać od 1 września br. regulują także kwestie ważności świadectw homologacji, nowych wzorów dokumentów homologacyjnych oraz wprowadzają dodatkową nową indywidualną europejską homologację dla pojazdów specjalnych wszystkich kategorii.