Policjanci polują na kierowców i urządzają nielegalne kontrole? Autor nagrania ma wątpliwości

19 grudnia 2023

Czy istnieje coś takiego jak rutynowa kontrola policji? Czy policjant może bez powodu zatrzymać kierującego, legitymować go i sprawdzać jego pojazd? Sprawa u wielu budzi wątpliwości, podobnie jak zdarzenie z tego nagrania.

Policja zatrzymała kierowcę bez powodu

Nagranie zaczyna się już w momencie, kiedy policjant wyszedł na drogę i dał kierującemu sygnał do zatrzymania. Co takiego przeskrobał autor wideo?

Okazało się, że nic. Policjanci sprawdzili jego dokumenty, dane pojazdu, a także zbadali trzeźwość kierującego. Bohater nagrania zainteresował się powodem zatrzymania (policjant mu go nie podał, pomimo tego, że ma taki obowiązek), ale dowiedział się tylko, że to „rutynowa kontrola”. Z rozmowy wynika też, że funkcjonariusze często stoją w tym miejscu, ponieważ wielu kierujących ma jeździć tu bez uprawnień.

Tego znaku boją się właściciele aut z LPG. Ale czy naprawdę muszą go unikać?

Nagrywający drążył kwestię podstawy prawnej do zatrzymywania bez powodu. Na co policjant odpowiedział mu:

Ja mogę pana zatrzymać tylko po to, żeby zapytać jaka jest droga.

Innymi słowy „mogę robić, co mi się podoba i się pan tym nie interesuj”. Ale czy naprawdę „władza” może wszystko?

Czy istnieje coś takiego jak rutynowa kontrola policyjna?

Zapytajcie dowolnego policjanta i odpowie wam, że oczywiście tak. Komunikat na ten temat można znaleźć na przykład na stronie Komendy Miejskiej Policji w Gliwicach, gdzie czytamy, że prawo do kontroli bez powodu, daje funkcjonariuszom Prawo o ruchu drogowym, gdzie czytamy, że do uprawnień policjanta podczas kontroli drogowej należy:

legitymowanie uczestnika ruchu, sprawdzanie dokumentów i sprawdzanie trzeźwości kierowcy
wydawanie poleceń dotyczących sposobu korzystania z drogi i używania pojazdu
sprawdzanie dokumentów wymaganych do kierowania pojazdem, potwierdzających prawo do używania pojazdu oraz zezwoleń dotyczących transportu
weryfikowanie danych o pojeździe i kierującym
odczyt drogomierza
przeprowadzenie badania trzeźwości oraz sprawdzenie zawartości w organizmie środków odurzających
sprawdzenie stanu technicznego pojazdu, obowiązkowego wyposażenia, warunków transportu oraz zapisu urządzenia rejestrującego przebieg jazdys
zatrzymanie w przypadkach przewidzianych prawem dokumentów do kierowania pojazdem oraz jego używania
wystąpienie z wnioskiem o ocenę stanu zdrowia kierowcy, w uzasadnionych przypadkach

Wiesz jak uruchomić samochód na kable? Prosty błąd i oba auta nie pojadą

Autor nagrania przywołuje jednak inny zapis, zgodnie z którym policjant może przeprowadzić kontrolę w przypadku:

podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia przez kierującego pojazdem
podejrzenia, że pojazd pochodzi z przestępstwa (jest kradziony) lub w pojeździe znajdują się osoby, które popełniły przestępstwo
uzasadnionego podejrzenia, że pojazd zagraża bezpieczeństwu ruchu (np. zły stan techniczny lub kierowca pod wpływem alkoholu)
wykonywania czynności służbowych na miejscu zdarzenia drogowego
zgłoszenia interwencji przez obywateli
podejrzanego zachowania kierującego pojazdem

Kto ma rację? Jedni i drudzy ponieważ w obu przypadkach cytują oni obowiązujące przepisy. Różnica polega na tym, że jedni mówią iż pierwsza lista może mieć zastosowanie, kiedy wystąpi przesłanka z listy drugiej. Natomiast drudzy (policjanci) powiedzą, że jest odwrotnie i chęć wylegitymowania kierowcy jest równoznaczna z tym, że może mieć on coś na sumieniu, więc lepiej to sprawdzić.

Praktyka jest taka, że kierowca musi zawsze wypełniać polecenia policjanta, a na niewłaściwe zachowanie funkcjonariusza, łamanie procedur (niepodanie powodu zatrzymania), może najwyżej złożyć skargę po kontroli.