Najbardziej ekstremalna forma zmęczenia, to zaśnięcie za kierownicą. Badania przeprowadzone przez IAM RoadSmart, niezależną organizację charytatywną zajmującą się bezpieczeństwem drogowym, ujawniają, że aż cztery miliony kierowców na chwilę zasnęło za kierownicą! Dodatkowo 1 na 10 badanych kierowców przyznaje, że na chwilę zamyka oczy z powodu zmęczenia, gdy prowadzi samochód.
Eksperci ds. bezpieczeństwa drogowego biją na alarm! Nawet najkrótszy brak koncentracji podczas prowadzenia pojazdu może mieć katastrofalne skutki. Uważa się, że zmęczenie jest przyczyną dużej liczby zderzeń pojedynczych pojazdów, w których samochód uderza na przykład w drzewo, a także poważnych zderzeń czołowych. Z danych Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS wynika, że 10% wypadków na autostradach i co dwunasty wypadek na drogach ekspresowych jest wynikiem zmęczenia lub zaśnięcia za kierownicą. Z kolei analizy Komisji Europejskiej wskazują, że nawet 20% wypadków może być spowodowanych zmęczeniem.
Zmęczenie za kierownicą to bardzo poważny problem, być może bardziej niepokojący niż wcześniej sądzono.
Jak zminimalizować niebezpieczeństwo zmęczenia podczas jazdy?
- Upewnij się, że wyśpisz się przed długą podróżą. Zaplanuj jazdę w porach dnia, w których zwykle nie śpisz, nie zmuszaj się do ukończenia długiej podróży za jednym razem. Umów się na nocny postój, zamiast „naciskać” na jak najszybsze dotarcie do celu.
- Unikaj jazdy w czasie, kiedy wiesz, że będziesz najbardziej senny. Warto na przykład zrobić sobie przerwę po sytym obiedzie.
- Jeśli jesteś w długiej podróży, zaleca co najmniej 15-minutową przerwę co dwie godziny. W razie potrzeby rób częstsze przerwy. Wysiądź z samochodu, zaczerpnij świeżego powietrza, rozciągnij się lub trochę poćwicz. Jeśli jesteś zmęczony, zdrzemnij się, jeśli jest to bezpieczne.
- Nie przedłużaj drzemki! Krótki sen trwający od 15 do 30 minut może być pomocny, ale jeśli śpisz dłużej niż 40 minut, trudno będzie się rozbudzić i zachować czujność – przynajmniej przez 15 minut po przebudzeniu.
- Unikaj ciężkich posiłków w trakcie podróży, zwłaszcza w porze lunchu, ponieważ po południu mogą one nasilać senność.
- Napoje z zawartością kofeiny mogą pomóc zachować czujność, ale ich efekty nie są natychmiastowe. Badania pokazują, że wypicie napoju zawierającego kofeinę, po którym następuje 20-minutowa drzemka, wydaje się być najlepszym krótkoterminowym środkiem do walki ze zmęczeniem.