Na patrol Straży Granicznej można się natknąć nie tylko w pobliżu przejść granicznych. Funkcjonariusze pojawiają się również w miejscach oddalonych o kilkaset kilometrów od granicy. Służby realizują zadania na terenie całego kraju, dbając o ład i porządek publiczny, a także chroniąc międzynarodowe szlaki komunikacyjne.
Żeby ułatwić pracę Straży Granicznej, MSWiA przygotowało projekt rozporządzenia, który zmienia rozporządzenie w sprawie wykroczeń, za które funkcjonariusze mogą wystawić mandaty. Dla kierowców oznacza to poszerzenie katalogu przewinień, za które można dostać mandat. Nie wiadomo jeszcze, kiedy strażnicy zyskają nowe uprawnienia. Projekt jest obecnie na etapie uzgodnień, ale w jego treści zawarto zapis o wejściu w życie w ciągu 14 dni od ogłoszenia.
Obecnie Straż Graniczna potrzebuje bardzo często policyjnego wsparcia. Dlatego w uzasadnieniu projektu można przeczytać:
„W praktyce, w wielu podejmowanych interwencjach, funkcjonariusze Straży Granicznej nie mogą stosować środków właściwych dla trybu mandatowego wobec uczestników ruchu drogowego, ze względu na brak stosownego uprawnienia. Takie sytuacje wymuszają potrzebę zwracania się o pomoc do funkcjonariuszy policji w celu nałożenia na sprawcę wykroczenia grzywny w drodze mandatu karnego”.
Straż Graniczna dzięki nowemu rozporządzeniu będzie mogła ukarać kierowcę za następujące naruszenia:
- art. 86 § 1 – spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym na skutek niezachowania należytej ostrożności,
- art. 86b § 1 i 2 – nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu i inne zachowania naruszające prawa osób pieszych,
- art. 92b – naruszenie zakazu wyprzedzania,
- art. 96a § 1 i 2 – nieuprawnione oznakowanie pojazdu jako uprzywilejowanego,
- art. 97a – niedozwolone objeżdżanie zapór na przejazdach kolejowych i wjeżdżanie na przejazdy kolejowe.
Aktualnie Straż Graniczna może ukarać kierowców za następujące wykroczenia:
- art. 85 § 1 – Kto samowolnie ustawia, niszczy, uszkadza, usuwa, włącza lub wyłącza znak, sygnał, urządzenie ostrzegawcze lub zabezpieczające albo zmienia ich położenie, zasłania je lub czyni niewidocznymi, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
- art. 88 – Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd bez wymaganych przepisami świateł lub pozostawia pojazd bez wymaganego przepisami oświetlenia, podlega karze grzywny.
- art. 89 – Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7, dopuszcza do przebywania małoletniego na drodze publicznej lub na torach pojazdu szynowego, podlega karze grzywny albo karze nagany.
- art. 90 § 1 i 2 – Kto tamuje lub utrudnia ruch na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, podlega karze grzywny do 500 złotych lub karze nagany. Jeżeli wykroczenia, o którym mowa w § 1, dopuszcza się prowadzący pojazd mechaniczny, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 złotych.
- art. 91 – Kto zanieczyszcza drogę publiczną lub na tej drodze pozostawia pojazd lub inny przedmiot albo zwierzę w okolicznościach, w których może to spowodować niebezpieczeństwo lub stanowić utrudnienie w ruchu drogowym, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.
- art. 92 § 1 i 2 – Kto nie stosuje się do znaku lub sygnału drogowego albo do sygnału lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego, podlega karze grzywny albo karze nagany. Kto w celu uniknięcia kontroli nie stosuje się do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu, podlega karze aresztu albo grzywny.
- art. 94 § 1, 2 i 3 – Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd inny niż mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze nagany albo karze grzywny do 1500 złotych. Tej samej karze podlega, kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazd pomimo braku dopuszczenia pojazdu do ruchu. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1, orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.
- art. 95 – Kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazd, nie mając przy sobie wymaganych dokumentów, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany.
- art. 95a – Kto posługuje się dowodem rejestracyjnym zawierającym dane o spełnieniu przez pojazd wymagań technicznych określonych w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, z późn. zm.) niezgodne ze stanem faktycznym, podlega karze grzywny do 500 zł.
- art. 96 – Właściciel, posiadacz, użytkownik lub prowadzący pojazd, który na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu dopuszcza: do prowadzenia pojazdu osobę niemającą wymaganych uprawnień, pojazd do jazdy pomimo braku wymaganych dokumentów stwierdzających dopuszczenie pojazdu do ruchu, pojazd do jazdy, pomimo że pojazd nie jest należycie zaopatrzony w wymagane urządzenia i przyrządy albo pomimo że nie nadają się one do spełnienia swego przeznaczenia, do korzystania z pojazdu samochodowego w sposób niezgodny z jego przeznaczeniem, podlega karze grzywny.
- art. 97 – Uczestnik ruchu lub inna osoba znajdująca się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także właściciel lub posiadacz pojazdu, który wykracza przeciwko innym przepisom ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym lub przepisom wydanym na jej podstawie, podlega karze grzywny do 3000 złotych albo karze nagany.
- art. 98 – Kto, prowadząc pojazd poza drogą publiczną, strefą zamieszkania lub strefą ruchu, nie zachowuje należytej ostrożności, czym zagraża bezpieczeństwu innej osoby, podlega karze grzywny albo karze nagany.
- art. 99 – Kto: niszczy lub uszkadza drogę publiczną lub drogę w strefie zamieszkania, przynależności lub urządzenia drogowe, usuwa lub niszczy zasłony odśnieżne, podlega karze grzywny albo karze nagany.
- art. 100 – Kto: zaorywa lub w inny sposób zwęża pas drogowy lub pas przydrożny, włóczy po drodze publicznej lub porzuca na niej przedmioty albo używa pojazdów niszczących nawierzchnię drogi, uszkadza rowy, skarpy nasypów lub wykopów albo samowolnie rozkopuje drogę publiczną, wypasa zwierzę gospodarskie w pasie drogowym, podlega karze grzywny do 1000 złotych albo karze nagany.
- art. 145 – Kto zanieczyszcza lub zaśmieca miejsca dostępne dla publiczności, a w szczególności drogę, ulicę, plac, ogród, trawnik lub zieleniec, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.
- art. 161 – Kto, nie będąc do tego uprawniony albo bez zgody właściciela lub posiadacza lasu, wjeżdża pojazdem silnikowym, zaprzęgowym lub motorowerem do nienależącego do niego lasu w miejscu, w którym jest to niedozwolone, albo pozostawia taki pojazd w lesie w miejscu do tego nieprzeznaczonym, podlega karze grzywny.
- art. 92 ustawy o transporcie drogowym – Kierujący wykonujący przewóz drogowy z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze grzywny w wysokości do 2000 złotych.