Spis treści:
- Czym jest zatrzymanie pojazdu?
- Postój pojazdu – co to jest?
- Czym się różni postój od zatrzymania?
- Zakaz zatrzymywania i postoju – znaki
- Zakaz zatrzymywania i zakaz postoju – mandaty
- Zakaz zatrzymywania i zakaz postoju – przepisy
- Zatrzymanie lub postój na chodniku
- Zatrzymanie lub postój pojazdu samochodowego na drodze dla pieszych – zmiana przepisów?
Nas interesuje oczywiście to, co o zatrzymaniu i postoju pojazdu mówi Prawo o ruchu drogowym, bo jego wykładnia dopiero rozstrzyga ostatecznie czym się różni postój od zatrzymania? Warto przyswoić tę wiedzę nie tylko dla tego, żeby wiedzieć jak zachować się prawidłowo na drodze, ale także po to, aby uniknąć potencjalnej kary, którą może nałożyć nie tylko Policja, ale i Straż Miejska.
Czym jest zatrzymanie pojazdu?
Sięgnijmy zatem do ustawy Prawo o ruchu drogowym i przytoczmy stosowne przepisy. W art. 2, ust. 29 czytamy:
Zatrzymanie pojazdu – unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę, oraz każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów.
Jeśli więc nasze auto stoi w miejscu krócej niż minutę, to bez względu na wszystkie inne uwarunkowania, jest to zatrzymanie pojazdu.
O zatrzymaniu powiemy także wtedy, gdy samochód stoi w miejscu z uwagi na warunki drogowe lub przepisy. Jak to rozumieć? Jeśli natraficie na korek (czego oczywiście wam nie życzymy), musicie zahamować do zera. Wasze auto stoi i bez względu na to czy stać będzie 2 minuty czy 2 godziny, według prawa będzie to zatrzymanie pojazdu.
Czym się różni postój od zatrzymania? „Unieruchomienie wynikające z przepisów” to na przykład stanie na czerwonym świetle. Albo stanie na drodze podporządkowanej w oczekiwaniu na możliwość wjechania na drogę z pierwszeństwem. Tu również czas nie gra roli.
Postój pojazdu – co to jest?
Przejdźmy teraz do tego, jak Prawo o ruchu drogowym definiuje postój pojazdu. Zgodnie z art. 2, ust. 30:
Postój pojazdu – unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę.
Czym się różni postój od zatrzymania?
Uzbrojeni w wiedzę czym się różni postój od zatrzymania unikniemy mandatów i łatwo możemy dopowiedzieć sobie, czym jest postój pojazdu. Jeśli stoimy dłużej niż minutę z własnej woli, nieograniczani ani ruchem drogowym, ani przepisami, jest to zatrzymanie pojazdu.
Wbrew pozorom to rozróżnienie jest bardzo ważne, ponieważ w niektórych przypadkach zatrzymanie jest zawsze dozwolone (jako coś nieuniknionego), natomiast postój jest surowo zakazany.
Można więc uprosić i oba sformułowania zdefiniować następująco:
Zatrzymanie pojazdu
Zatrzymanie to unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę, oraz każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów,
Postój pojazdu
Postój to unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę.
Bardzo często mylimy wymienione wyżej pojęcia i na pytanie Policjanta czym się różni postój od zatrzymania się gubimy. Przykłady? Zatrzymanie na pasie ruchu z powodu zatoru drogowego, zatrzymanie przed opuszczoną rogatką czy na czerwonym świetle wynika z warunków panujących aktualnie na drodze. Nawet jeśli będzie trwało kilka minut, jest to zatrzymanie. O postoju powiemy wtedy, gdy np. pojedziemy do marketu zaparkujemy auto i pójdziemy na zakupy lub zostawimy swoje auto na parkingu przed blokiem i pójdziemy do domu.
Zakaz zatrzymywania i postoju – znaki
Skoro rozkładamy na czynniki pierwsze pytanie czym się różni postój od zatrzymania, to należy jeszcze wspomnieć o znakach zakazujących zatrzymania oraz postoju. Zakaz zatrzymywania się ma oznaczenie B-36 – to charakterystyczny, okrągły znak z czerwoną obwódką i czerwonymi, krzyżującymi się liniami na niebieskim tle.
Przeczytaj też: Czy na podwójnej ciągłej linii można wyprzedzać? O tym wie mało który kierowca
Z kolei zakaz postoju (B-35), a więc dopuszczający unieruchomienie pojazdu na czas poniżej minuty, wygląda bardzo podobnie, ale ma tylko jedną czerwoną linię na niebieskim tle.
Pamiętajmy że poza ustawowym zakazem zatrzymywania, w miejscach o których pisaliśmy powyżej, zakazy mogą wynikać również ze znaków drogowych oznaczających zakaz zatrzymywania. Przypominamy, że aby znak w danej sytuacji nie obowiązywał pod znakiem musi być umieszczona tabliczka informująca – wskazująca odstępstwo od znaku np. znak B-36 – zakaz zatrzymania, a pod nim informacja że ten zakaz „nie dotyczy chodnika”. W miastach, w zdecydowanej większości przypadków, miejsca do parkowania są wyznaczone znakiem D-18 – parking. Znak ten najczęściej występuje w połączeniu z tabliczką T-30, która precyzyjnie pokazuje jak należy ustawić pojazd względem krawędzi jezdni.
Zakaz zatrzymywania i zakaz postoju – mandaty
Wiemy już czym się różni postój od zatrzymania, lecz teraz co nam grozi za złamanie przepisów? Mandaty za złamanie zakazu postoju oraz zatrzymania nie są wysokie, ale zależą od konkretnych okoliczności. Oto przykłady:
- niestosowanie się do znaków zakazu zatrzymywania się lub postoju – 100 zł;
- naruszenie warunków zatrzymania lub postoju na chodniku – 100 zł;
- zatrzymanie na przejściu dla pieszych lub przejeździe dla rowerzystów – od 100 do 300 zł;
- nieużywanie wymaganego oświetlenia w czasie zatrzymania lub postoju w warunkach niedostatecznej widoczności – 150 zł;
- zatrzymanie w tunelu, na moście lub wiadukcie – 200 zł;
- zatrzymanie lub postój pojazdu na autostradzie lub drodze ekspresowej w innych miejscach niż wyznaczone w tym celu – 300 zł;
- zatrzymanie na przejeździe kolejowym, tramwajowym lub skrzyżowaniu – 300 zł.
Wyjaśnijmy przy okazji pewną nieścisłość, jaka może się tu nasuwać. Taryfikator przewiduje na przykład mandat za zatrzymanie się na autostradzie. A przecież zatrzymanie, może wynikać z warunków drogowych – na przykład z korka. Czy za stanie w korku też należy się mandat?
Oczywiście nie. Odnosi się to jednie do tej części definicji zatrzymania, która mówi o unieruchomieniu pojazdu na czas poniżej jednej minuty. Na drodze szybkiego ruchu nawet znaczne zmniejszenie prędkości może stwarzać poważne zagrożenie, a co dopiero zahamowanie do zera. To jest surowo zabronione. Jeśli jednak wynika to z warunków ruchu (korek) o żadnym mandacie nie może być mowy.
Zakaz zatrzymywania i zakaz postoju – przepisy
Kodeks drogowy wymienia miejsca, w których zatrzymanie lub postój są zabronione oraz określa warunki, w których zatrzymanie lub postój są dopuszczalne. W akcie prawnym znajdziemy nie tylko odpowiedź na pytanie czym się różni postój od zatrzymania, ale też szereg zakazów gdzie takie zatrzymanie byłoby niebezpieczne, utrudniałoby ruch innym pojazdom, ograniczało widoczność.
Poniżej wybrane przepisy:
- Art. 46. 4. Kierujący pojazdem jest obowiązany stosować sposób zatrzymania lub postoju wskazany znakami drogowymi.
- Art. 47. 1. Dopuszcza się zatrzymanie lub postój na chodniku kołami jednego boku lub przedniej osi pojazdu samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 2,5 t, pod warunkiem, że na danym odcinku jezdni nie obowiązuje zakaz zatrzymania lub postoju, szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5m
- Art. 47. 2. Dopuszcza się, przy zachowaniu warunków określonych w ust. 1 pkt 2 (szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5m), zatrzymanie lub postój na chodniku przy krawędzi jezdni całego samochodu osobowego, motocykla, motoroweru lub roweru
- Art. 49. 1.1. Zabrania się zatrzymania pojazdu na przejeździe kolejowym, na przejeździe tramwajowym, na skrzyżowaniu oraz w odległości mniejszej niż 10 m od przejazdu lub skrzyżowania.
- Art. 49. 1.2. Zabrania się zatrzymania pojazdu na przejściu dla pieszych, na przejeździe dla rowerzystów oraz w odległości mniejszej niż 10 m przed tym przejściem lub przejazdem; na drodze dwukierunkowej o dwóch pasach ruchu zakaz ten obowiązuje także za tym przejściem lub przejazdem
- Art. 49. 1.9. Zabrania się zatrzymania pojazdu w odległości mniejszej niż 15 m od słupka lub tablicy oznaczającej przystanek, a na przystanku z zatoką – na całej jej długości
- Art. 49. 1.11. Zabrania się zatrzymania pojazdu na drodze dla rowerów.
- Art. 49. 2.4. Zabrania się zatrzymania pojazdu w strefie zamieszkania w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu.
Pamiętajmy również aby nie zostawiać aut na trawnikach. Reguła jest prosta – parkowanie (także moment) na trawie pasie zieleni jest niedozwolone. Jeśli zostawimy w tym miejscu swój pojazd możemy narazić się na karę którą w Kodeksie Wykroczeń jest określona w następujący sposób:
- Art 144. Kto na terenach przeznaczonych do użytku publicznego niszczy lub uszkadza roślinność lub też dopuszcza do niszczenia roślinności przez zwierzęta znajdujące się pod jego nadzorem albo na terenach przeznaczonych do użytku publicznego depcze trawnik lub zieleniec w miejscach innych niż wyznaczone dla celów rekreacji przez właściwego zarządcę terenu, podlega karze grzywny do 1.000 złotych albo karze nagany.
Zatrzymanie lub postój na chodniku
Dopuszcza się zatrzymanie lub postój na chodniku kołami jednego boku lub przedniej osi pojazdu samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5t pod warunkiem że:
- na danym odcinku jezdni nie obowiązuje zakaz zatrzymania lub postoju;
- szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5 m;
- pojazd umieszczony przednią osią na chodniku nie tamuje ruchu pojazdów na jezdni.
Ponadto, jeżeli spełnione są warunki z pkt. 1 i 2 to dopuszcza się zatrzymanie lub postój
na chodniku przy krawędzi jezdni całego pojazdu. Dotyczy to tylko następujących pojazdów:
- samochód osobowy o DMC do 2,5t,
- motocykl,
- motorower,
- rower,
- wózek rowerowy.
Pojazd niewymieniony powyżej może być umieszczony w całości na chodniku tylko w miejscu wyznaczonym odpowiednimi znakami drogowymi. Jednak nawet wówczas DMC tego pojazdu nie może być większe niż 2,5 t.
Zatrzymanie lub postój pojazdu samochodowego na drodze dla pieszych – zmiana przepisów?
W kontekście zagadnienia czym się różni postój od zatrzymania wywiązała się ostatnio w mediach dyskusja na temat potencjalnych zmian w Ustawie. Zgodnie z wczorajszym komunikatem zamieszczonym w serwisie Rzeczpospolitej Polskiej, znowelizowane przepisy ustawy – Prawo o ruchu drogowym, które będą obowiązywały od 21 września br., w żaden sposób nie zmieniają obowiązującej możliwości zatrzymania lub postoju pojazdu samochodowego na drodze dla pieszych.
Naszym głównym celem jest poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Z nowych przepisów wynika, że zarządy dróg powinni dążyć do takiego projektowania dróg i zatwierdzania projektów organizacji ruchu, które zwiększają bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego. Nowe przepisy nie wprowadzają żadnych ograniczeń ani niedogodności dla kierowców, pieszych czy rowerzystów – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.
Zmiana wprowadzona przepisami ustawy o zmianie ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz niektórych innych ustaw ma na celu zlikwidowanie obecnie występującego dualizmu pojęciowego.
Nowe przepisy techniczno-budowlane, które stosuje się do budowy lub przebudowy dróg publicznych, porządkują definicje ujęte w przepisach i wprowadzają podział drogi dla pieszych na trzy części:
- chodnik – przeznaczony wyłącznie do ruchu pieszych i osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch;
- pas buforowy, który przylega do chodnika od strony jezdni, torowiska tramwajowego lub drogi dla rowerów, może być przeznaczony np. do postoju lub zatrzymania pojazdów;
- pas obsługujący, przylegający do chodnika od strony granicy pasa drogowego (np. przy budynku), przeznaczony do pełnienia innych funkcji niż te dopuszczone na chodniku (np. prowadzenia działalności społeczno-gospodarczej, sytuowania urządzeń drogi lub obiektów małej architektury, np. podjazd dla osób niepełnosprawnych, schody do budynku).
W uzasadnieniu do projektu ww. ustawy szczegółowo objaśniono powyższe kwestie, obrazując je również graficznie.
Zgodnie z nowymi przepisami droga dla pieszych musi składać się co najmniej z chodnika, który zapewnia bezpieczne poruszanie się pieszych po przeznaczonej dla nich części drogi.
